Các cước ù Chắn là linh hồn của trò chơi bài dân gian này. Đây là yếu tố then chốt quyết định người chiến thắng và số tiền thưởng mà họ nhận được. Bài Chắn nổi tiếng là trò chơi có luật lệ phức tạp, đặc biệt là hệ thống cước ù và quy tắc xướng. Bạn buộc phải nắm rõ các loại cước trong bài Chắn trước khi tham gia chơi game, bởi một lần xướng sai có thể khiến bạn bị đền tiền.Bài viết sau đây sẽ giúp tân thủ và cả những người chơi lâu năm hệ thống hóa lại toàn bộ quy định về cước ù Chắn, từ khái niệm Ù Rộng, Ù Bạch Thủ đến quy tắc Tính Gà và thứ tự Xướng Cước chuẩn xác nhất.
Hiểu rõ khái niệm Ù Rộng và Ù Bạch Thủ trong Chắn
Trong bài Chắn, “Ù” là thuật ngữ chỉ trạng thái kết thúc ván bài bằng chiến thắng, thông qua việc kết hợp các quân bài trên tay và dưới chiếu thành một bộ bài hợp lệ (thường là 10 Chắn và 10 Cạ). Có hai dạng Ù cơ bản:
Ù Rộng (Ù Bình Thường)
Theo win678, Ù Rộng là dạng ù thông dụng nhất và thường dễ xảy ra hơn. Trường hợp này xảy ra khi:
- Người chơi đang đợi cơ hội chiến thắng khi sở hữu tối thiểu 6 Chắn và 3 Cạ (tổng cộng 9 lá) cùng 1 con Què trên tay và dưới chiếu.
- Khi bạn bốc được bài từ Nọc hoặc ăn được bài người khác đánh ra, lá bài đó kết hợp với con Què để tạo thành Chắn thứ 10, hoàn thành bộ bài 20 lá (10 Chắn, 10 Cạ).
Lúc này, bạn sẽ hô “Ù” và xướng {Các cước ù trong chắn} mà mình có.
Ù Bạch Thủ (Ù một quân)
Đối với các cước ù chắn dạng Bạch Thủ, người chơi đang trong trạng thái chỉ chờ duy nhất một quân bài để kết thúc ván đấu. Quy tắc này khắt khe hơn Ù Rộng:
- Điều kiện: Bạn có 5 Chắn và 4 Cạ (tổng cộng 9 lá) cùng 1 con Què trên tay và dưới chiếu.
- Quân Què: Con Què (quân bài lẻ) lúc này là quân bài duy nhất bạn cần để tạo thành Chắn thứ 6 (để Ù), chứ không phải tạo thành Cạ hay bất kỳ kết hợp nào khác.
- Yêu cầu: Khi báo Ù Bạch Thủ, bộ bài cuối cùng của bạn phải có 6 Chắn và 4 Cạ.
Ù Bạch Thủ mang lại điểm thưởng cao hơn và yêu cầu kỹ năng xếp bài nhanh nhạy. Muốn thành công, bạn cần tìm hiểu các hướng dẫn xếp bài chắn nhanh, một trong những thủ thuật cao thủ nào cũng biết.
Phân loại Cước Ù Chắn: Cước có Tính Gà và Cước Ù Thường
Khi ù chắn, người chơi cần phải nắm được cách đọc (xướng) tên các cước mình có sao cho chuẩn xác nhất. Các cước ù được phân loại thành hai nhóm chính: cước có tính Gà (được nhân tiền) và cước Ù Thường (chỉ tính điểm).
Các cước ù chắn có tính “Gà” (Tăng giá trị tiền cược)
Cước có tính “Gà” là những cước ù hiếm gặp hoặc có giá trị lớn, thường được nhân giá trị tiền thưởng lên gấp đôi. Có 8 trường hợp thường gặp sau đây:
- Ù Bòn: Ù ngay sau khi ăn Bòn (lấy 2 quân từ một Chắn trên chiếu để tạo Chắn mới).
- Ăn Bòn: Hành động lấy 2 quân trong chắn trên chiếu để tạo chắn mới. Nếu ù được cả hai lần Bòn, xướng “2 Bòn”.
- Bạch Thủ: Ù khi có 6 Chắn và 4 Cạ (Ù một quân).
- Bạch Thủ Chi: Quân bài dùng để ù Bạch Thủ là quân {Chi Chi}.
- Thập Thành: Sở hữu trọn vẹn 10 Chắn khi ù. Đây là cước ù rất lớn.
- Kính Tứ Chi: Tổ hợp bài có 4 quân {Chi Chi Đỏ}.
- Bạch Định: Ù mà không có bất kỳ quân bài Đỏ nào (chỉ có quân Trắng, bao gồm cả các quân Chi Chi, Cửu Vạn, Bát Sách không có hình).
- Thiên Khai: 4 lá bài giống nhau (tứ) xuất hiện ngay trên tay sau khi chia bài.
Các cước ù chắn không tính “Gà” (Ù Thường/Ù Xuông)
Theo như những người tham gia bắn cá win678 được biết, các cước ù chắn không được tính theo gà (hay gọi là Ù Thường) sẽ được quy định với các trường hợp sau. Giá trị cước ù thường được cộng dồn theo điểm và không nhân {Gà}:
- Xuông (Ù thường): Là các trường hợp bài ù bình thường, không có cước đặc biệt nào khác.
- Thông: Ù liên tiếp ngay sau khi vừa ù ván trước.
- Chì: Báo ù quân bài bạn bốc được trong Nọc.
- Phá Thiên: (Cước hiếm) Các lá bài không tạo thành Chắn nhưng vẫn có thể báo Ù (Luật chơi này có thể khác nhau tùy địa phương).
- Thiên Ù: Người chơi cái (người chia bài) có bài tròn (10 Chắn, 10 Cạ) ngay sau khi chia bài.
- Địa Ù: Người chơi đối diện Nhà Cái có bài tròn ngay sau khi chia bài.
- Chíu Ù: Bạn sẽ được ù từ quân bài mà người khác đánh hoặc trả cửa khi bạn đã sở hữu Chíu (3 quân) và có thể tạo thành Chắn thứ 10.
- Lèo: Tổ hợp bài có {Chi Chi}, {Cửu Vạn} và {Bát Sách}.
- Tôm: Tổ hợp bài có đủ {Thất Văn}, {Tam Vạn} và {Tam Sách}.
- Tám Đỏ: Bài ù có đúng 8 quân Đỏ (Tám Đỏ, Hai Lèo).
- Đồng Tử Hái Hoa: Cước ù đặc biệt với bộ bài có {Bát Văn} ({Đồng Tử}), {Nhị Vạn} ({Hoa}), và là chì bạch thủ có hình.
- Hoa Rơi Cửa Phật: Trường hợp Chíu Ngũ Vạn hoặc ăn {Trắng} Ngũ Vạn (Ngũ Vạn có hình {Phật}), hoặc ù từ quân {Ngũ Vạn}.
- Cá Lội Sân Đình: Trường hợp {Chì Bạch Thủ Bát Vạn} hoặc ăn Chắn quân {Bát Vạn} ({Cá}).
- Ngư Ông Bắt Cá: Bài của bạn sở hữu {Hai Ngũ Thuyền} (Ngũ Sách và Ngũ Văn), {Chi Chi} và là {Chì Bạch Thủ Bát Vạn}. Đây là một trong cước ù chắn to nhất mà người chơi có thể sở hữu.
- Nhà Lầu Xe Hơi – Hoa Rơi Cửa Phật: Cước ù phức tạp, thường liên quan đến {Tứ Vạn} ({Nhà Lầu/Xe Hơi}), {Nhị Vạn}, {Ngũ Vạn} ({Hoa Rơi Cửa Phật}) khi được chia bài hoặc ù bằng quân Chì Bạch Thủ.
Quy tắc Xướng Cước Chắn: Thứ tự và Lưu ý quan trọng
Khi đã ù, người chơi phải xướng cước (đọc tên các cước ù có trong bài) để tính điểm và tiền thưởng. Việc xướng cước phải tuân thủ đúng quy định về thứ tự. Trường hợp bạn hô không đúng thứ tự, sai, hoặc thiếu cước (đặc biệt là cước {Gà}) sẽ phải đền tiền theo luật định.
Thứ tự Xướng Cước
Thứ tự xướng cước thường tuân theo nguyên tắc sau (từ cước lớn/đặc biệt nhất đến cước nhỏ nhất):
- Cước Đặc Biệt (Thiên Ù, Địa Ù, {Chíu Ù}, {Ù Bòn}): Hô đầu tiên, xác định ngay tính chất đặc biệt của ván ù.
- Các Cước Giá Trị Cao/Có Hình (Tôm, Lèo, {Bạch Thủ}, {Thập Thành}, v.v.): Hô tiếp theo.
- Thông/Chì: Hô các cước liên quan đến cách ù hoặc tình trạng của người chơi (Thông là ù liên tiếp, Chì là ù bằng quân bốc Nọc).
- Loại Ù (Thường/Xuông): Hô cuối cùng, thường kèm theo tổng điểm và {Gà} (nếu có).
Ví dụ xướng chuẩn xác: “Thập Thành, Chì, Tám Đỏ, Có {Gà}” hoặc “Bạch Thủ Chi, Chì, Thông, Có {Gà}”.
Lưu ý về việc tính tiền và Đền
- Đền Tiền: Hô sai thứ tự, thiếu cước hoặc hô thừa cước đều có thể bị phạt đền tiền.
- Tính Điểm: Điểm ù thường được tính dựa trên số lượng cước có và số {Quân Sắc} (quân đỏ) trong bài ù. Cước {Gà} sẽ nhân toàn bộ số tiền thưởng.
- Áp dụng: {Các cước ù chắn} này được áp dụng chính xác khi chơi đánh chắn {offline} hoặc các phiên bản trên máy tính/điện thoại.
Các cước ù chắn trong game bài này là yếu tố rất quan trọng mà bất cứ người chơi nào cũng cần hiểu và nắm rõ. Việc thành thạo luật cước không chỉ giúp bạn giành chiến thắng mà còn đảm bảo bạn thu về mức tiền thưởng tối đa, tránh những sai sót không đáng có. Hãy luyện tập thường xuyên để thuộc lòng từng loại cước và thứ tự xướng cước chuẩn xác nhất!
